BATI'NIN BÜYÜK ÜSTADI: İBN-İ SİNA

Bu ay, 200’e yakın eser veren, 450’ye yakın makalesi bulunan tıp ve felsefe alanlarında çalışan ünlü bir bilim insanını inceliyoruz. Öyle ki, bu bilim adamı Batılı alimler tarafından Orta Çağ Modern Biliminin kurucusu ve hekimlerin önderi olarak bilinir ve Büyük Üstad olarak tanınır. Bahsettiğimiz Türk filozof, tıp adamı ve yazar İbn-i Sina’dır. İbn-i Sina, tıp alanında 7 asır boyunca temel kaynak eser olarak okutulan, El-Kanun fi't-Tıb(Tıbbın Kanunu) adlı kitabın da yazarıdır.

İbn-i Sina, gençliğinde hastalanan annesini iyileştiren dönemin ünlü hekimi Kuşyar’dan etkilenerek hâkim olmaya karar verir. Zaten, çocukluğunda çevresini hayrete düşüren bir zeka ve hafıza örneği göstermiştir. Kuşyar’ın yanında tıp eğitimine çocuk yaşta çıraklıktan yetişerek başlayan İbn-i Sina; zekası ve ilgi alanı da olması sebebiyle, küçük yaşlarda tüm ilimleri öğrenmiştir. Tüm vaktini gece gündüz okumakla geçirdiği ve pek az gece uykusu uyuduğu biliniyor.

İbn-i Sina, henüz 20’li yaşlarının başındayken, Buhara Emiri Nuh İbni Mansurun yakalandığı ağır hastalıktan kurtulmasını sağlamıştır. Bu hizmetinin karşılığında aldığı en büyük ödül ise, Samanilerin resmi kütüphanesinden dilediğince faydalanmak olmuştur. Bu sayede pek çok eseri elinin altında bulduğu için vaktini kitap okumak ve yazmakla geçirmiştir. İbni Sînâ, çoğu fizik, astronomi ve felsefeyle ilgili olarak 200’e yakın eser yazmıştır.

 İbn-i Sina’nın eserler verdiği dönemde, ilim dili olarak Arapça çok itibar görmektedir. Bu sebeple, üretilen eserler genellikle Arapça, bazen de Farça ve Türkçe olarak yazılmıştır. İbn-i sina’nın eserlerinin çoğunluğu da Arapçadır ve bu sebeple, Batı dünyası, İbn-i Sina’yı Türk olarak değil, İranlı olarak tanımıştır.

 Şifâ adındaki 18 ciltlik ansiklopedisi, ismine rağmen tıptan çok matematik, fizik, metafizik, teoloji, ekonomi, siyaset ve musiki konularını içine alır. Bunun yanında başta El-Kanun  fi't-Tıb(Tıbbın Kanunu) adlı eseri olmak üzere, İbn-i sina’nın tüm eserleri batıda hekimliğin temel başvuru kaynağı olarak 7 asır hüküm sürmüştür.

En ünlü eseri El-Kanun  fi't-Tıb(Tıbbın Kanunu)  , 12. Yüzyılda Latince’ye çevrilmiş ve batı tıp aleminde bir bomba tesiri yaratmıştır. İbn-i Sina’nın  El-Kanun fi't-Tıb(Tıbbın Kanunu) eseri hıfzısıhha, tedavi ve farmakoloji alanlarında günümüzde bile geçerliliği olan bilgi ve değerlendirmeler içerir. Bunlardan en bilineni, mikroskop olmadığı halde hastalıkları meydana getiren şeyin gözle görülemeyen küçük “mikrop” mefhumuna benzer yaratıklarca meydana getirildiğini ifade etmektedir.

Bugün halen Paris Üniversitesi’nin tıp fakültesi öğrencileri St. Germain Bulvarı yanındaki büyük konferans salonunda toplandıklarında, İbn-i Sina onları büyük boy bir portresi ile karşılamaktadır.

KURUMSAL İLETİŞİM