SABIT BIN KURRA: KAŞİFLERİN PUSULASI

Dünya’nı çapını hesaplayan ilk bilim adamı. Sabit Bin Kurra, tam manasıyla bir fen bilimleri alimidir. Matematik, astronomi ve tıp konularında muazzam bir dehadır. Hatta Cebiri geometriye uygulayan ilk alimdir. Yaşadığı dönemin halifesi Memun, Sabit Bin Kurra’yı tüm dünyanın tanımasını sağlayacak önemli bir emir verir: Dünyanın Yarı çapını ölçmesini ister!

Sabit Aslen, Harran’lıdır. 821 doğumlu olup, gençlik yıllarında sarraflık yapmıştır. Muazzam bir eğitimi vardır. Arapça, Yunanca, Süryanice ve Rumca’yı anadili gibi konuşur ve bilime olağanüstü bir ilgisi vardır. Aslen ailesi Müslüman değildir. Fakat Sabit Bin Kurra, bilimsel araştırmaları teşvik eden İslam dinini benimser ve Müslüman olur. Bunun üzerine, ailesiyle geçinemeyince, Bağdat’a yerleşmeye karar verir. Bağdat yolunda, mekanik ve matematik konularında uzman olan Beni Musa ailesinin oğullarından Muhammed Bin Musa ile karşılaşır. Sabit’le konuşurken ondaki yetenekleri gören Muhammed Bin Musa sayesinde,  Abbasi halifesinin danışmanları arasına katılır. Eski Hint ve Yunan eserleri Arapçaya çevirmeye başlar ve çoğunu yok olmaktan kurtarır. Matematik, astronomi, tıp, mantık, eczacılık ve geometriyle ilgili telif, yorum ve özet olmak üzere pek çok eser ortaya koyar.

Dünyanın çevresini hesaba çalışırken aldığı notlardan biri.

Sabit Bin Kurra, dağların oluşumu, güneş ve ay tutulması, deniz suyunun tuzlu oluşunun sebepleri, kızamık ve çiçek hastalıkları gibi konularda, yine pek çok eseri mevcuttur. Halife kendisini Dünyanın çapını ölçmekle görevlendirdikten sonra, Sabit Bin Kurra ve diğer bilginlerin ortaya koyduğu ölçümler, sonraki yıllarda Endülüs yoluyla Avrupa’ya geçti. Öyle ki Cristof Colomb gibi ünlü denizcilerinde bu ölçümlerden faydalandıkları söylenmektedir.

Matematiğin bir kolu olan Calculus’ün keşfi de yine Sabit’e aittir.  Astronomi ve tıb  bilgisi sebebiyle, Resul-e Tıbba yani Tabiblerin reisi ünvanını kazanır. Oğlu Sinan ve iki torunu Sabit ve İbrahim’i yetiştirir. Hatta, Sabit’in örnek hayatı, Harran ‘daki pek çok gencin Müslüman olmasına sebep olmuştur.

Sabit’in yazdığı kitaplar, yüzyıllarca batıda pek çok ilim insanına kaynak olmuştur. Ancak Sabit’in çevrilen kitaplarına batılı bilim adamları sahip çıktılar. Newton ve Leibniz modern anlamda türev denklemini sabitin eserlerinden aldıkları halde, kaynak göstermeksizin, kendi isimleri ile yayınlamışlardır.

KURUMSAL İLETİŞİM